Fethullah Gülen
27 Nisan 1941’de Erzurum’un Pasinler ilçesinin Korucuk köyünde doğdu. Babası Ramiz Bey cami imamı, annesi Refia Hanım ev hanımıdır. Gülen, sekiz kardeşin ikincisidir.1946da ilkokula başladı. Babası 1949da Alvar köyünde imamlık yapmaya başlayınca, ailesi oraya taşındı ve yarım bıraktığı ilkokul diplomasını, dışarıdan imtihana girerek aldı. Babasından Arapça, Hacı Sıtkı Efendi’den ise tecvit ve Kur’an dersleri aldı. 1951’de hafız oldu. Farklı fıkıh ve din eğitimi aldı.
Edirne Üç Şerefeli Camii’de dört yıl imamlık yaptı. Askerliğini İskenderun’da tamamladı. 1963te Erzurum’a döndü. Komünizmle Mücadele Derneği’nin Erzurum’daki kuruluşunda yer aldı ve bu derneğin yönetimine girdi. 1965te Kırklareli’ne tayin oldu. 1966’da İzmir’e, merkez vaizliğine atandı. 1971e kadar burada çalıştı.
5 Mayıs 1971de, askerî cunta tarafından TCK’nın 163. maddesi gereğince tutuklandı. Yedi ay tutuklu kaldıktan sonra tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. 1974te beraat etti.
1975-1976da Anadolunun bazı şehirlerinde Kur’an ve İlim, Darvinizm, Altın Nesil, İçtimai Adalet ve Nübüvvet isimli konferanslar verdi. İlk sayısı Şubat 1979’da çıkan Sızıntı dergisinde başyazı ve orta sayfa yazıları yazmaya başladı.
1980 Askerî Cuntasının İzmir ve Ege Ordu Sıkıyönetim Komutanlıkları, hakkında yakalama emri çıkarınca, İzmir’i terk etti. Çeşitli illerde dolaştı. Mart 1981de Diyanet İşleri Başkanlığındaki vaizlik görevinden istifa etti.
Temmuz 1988’de ilk sayısı çıkan ve üç aylık periyotlarla yayımlanan Yeni Ümit dergisinde başyazılar yazmaya başladı. 1989’da, İstanbul ve İzmir’de gönüllü vaazlarına yeniden başladı. Bu vaazlarını 1992ye kadar sürdürdü.
1990’lı yıllarda Turgut Özal, Tansu Çiller, Mesut Yılmaz, Bülent Ecevit, Abraham Foxman, Morton Abramowitz, Papa II. John Paul gibi tanınmış din ve devlet adamlarıyla görüştü. Çeşitli gazetelerde röportajları yayımlandı.
Mart 1999da sağlık sorunları nedeniyle ABDye gitti.
1960ların sonunda İzmirde oluşmaya başlayan Gülen Hareketi (veya Hizmet Hareketi) 1999dan sonra ABDden devam ettirilmeye başlandı. Hareket; eğitim, yurt, okul, dershane, Türkçe Olimpiyatları, insani yardım, dinler arası diyalog gibi faaliyetlerle varlığını hem Türkiyede hem de Afrika, Asya, Avrupa ve Amerikada sürdürdü.
Haziran 1999da, ulusal televizyon kanallarında yayımlanan bazı videolarında laik düzen yerine şeriata dayalı bir İslam devleti kurulmasına yönelik sözleri nedeniyle aleyhinde dava açıldı. Aralık 2000de çıkan af ile askıya alınan davaya 2006da devam edildi. Gülen, cürüm ve şiddete başvurarak teşekkül oluşturduğuna dair delil olmadığı gerekçesiyle 2008de beraat etti.
Haziran 2008’de, ABD’den Foreign Policy ve Birleşik Krallık’tan Prospect dergilerinin internet üzerinden okuyucu anketleriyle oluşturduğu Dünya’nın İlk 100 Entelektüeli listesinde yer aldı. 2013te Time dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisinden biri olarak gösterildi.
Gülenin başında bulunduğu Hizmet Hareketi, Recep Tayyip Erdoğan’ın iktidarda olduğu 2013ün son aylarından itibaren, devlet içerisinde örgütlenme, paralel yapı oluşturma, kendilerinden olmayan veya rakip gördükleri kişilere karşı tasfiye amaçlı özel hayatı izleme, kaydetme ve kumpas olarak ifade edilen delil oluşturma faaliyetleriyle suçlandı.
30 Ekim 2014te gerçekleştirilen ve yaklaşık on saat süren Millî Güvenlik Kurulu toplantıları sonucunda, Fethullah Gülen’e bağlı kurumlar, PDY/PÖ (Paralel Devlet Yapılanması/Pensilvanya Örgütü) adı altında değerlendirildi ve Fethullah Gülen devlet düşmanı olarak kabul edildi. MGK’da alınan bu kararlar Bakanlar Kurulunda da onaylandı ve resmiyet kazanarak MGK Genel Sekreterliğine gönderildi. Fethullah Gülen hakkında yakalama kararı çıkarıldı.
Fethullah Gülen Cemaatinin usulsüzlük yaptığı iddiasıyla yürütülen soruşturma kapsamında hazırlanan iddianamede, Gülen’in "silahlı örgüt kurmak veya yönetmek" suçundan 15 ila 22,5 yıl, "resmî belgede sahtecilik" suçundan 3 ila 7,5 yıl ve "iftira" suçundan 1 ila 4 yıl olmak üzere toplamda 19 ila 34 yıla kadar hapsi istendi.
15 Temmuz 2016’da Pensilvanya’dan Türk Silahlı Kuvvetlerinde bulunan takipçilerine verdiği emirle 16 Temmuz 2016 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini yıkmak için bir darbe girişiminde bulundu. Hükûmet, 18 Temmuz 2016’da Gülen’in iadesini ABD’den resmen talep etti.
Gülenin çeşitli konuları ele alan çok sayıda kitabı, makalesi, kasedi, görüntülü video ve şiirleri yayımlandı. Eserleri İngilizce, Arapça, Almanca, İspanyolca ve Rusça olmak üzere değişik dillere çevrildi. Gülen hakkında da birçok biyografi ve inceleme kitabı yayımlandı.