Hocazade Abdurrahman Efendi
Hocazade Abdurrahman Efendi
1767de doğdu. Kiliste Mantıkî Hacı Ömer Efendinin başlattığı mantıkçılığı yeni mantıkçılar yetiştirerek devam ettirdi. Babası Dokuzluzade Sadık Efendidir. Abdurrahman Efendi, Dokuzluzade Sadık Efendinin ilmî bakımdan tanınan biri olması ve kendi soyundan gelen diğer ilim adamlarına Hocazade denmesi dolayısıyla Hocazade Abdurrahman Efendi olarak bilindi. İki oğlu da ünlü mantıkçılar Hocazade Abdullah Enverî ile Hocazade Mehmed Tahir Efendidir.
Hocası Mantıkî Ömer Efendiden öğrenip görüp icazetini aldıktan sonra Kesik Minare Camisinde ders vermeye başladı. Kesik Minare Camisi, bu dönemde Mantık Fakültesi hâline geldi. Özellikle İstanbul, İzmir, Adana, Sivas, Kayseri ve Konyadan her yıl birçok talebe, mantık ilmi almak üzere Kilis Kesik Minare Camisine geldi.
Hocazade Abdurrahman Efendi birçok eser kaleme aldı. Matbu Türkçe Mantık Risâlesi bu eserlerin en bilinenidir. Yanı sıra, Kadı Mir Hâşiyesi, Tasdîkat ve Tasavvurat Hâşiyesi ve Hocazadeler adlı eserleri yazdı. Tasdîkat ve Tasavvurat Hâşiyesi yedi sayfadan oluşmaktadır.
Abdurrahman Efendi 1847de öldü. Kilisteki mantık kürsüsü büyük oğlu Abdullah Enverî Efendiye geçti.