Abdülmennan Müslimoğlu
Abdülmennan Ural ötesi Mişerlerindendir. Babası Müslim adlı bir başçavuştur. Muhtemelen o, 1755 yılında Batırşah’ı tahta çıkaranlar arasındadır. O, on iki yıl kadar devlet katında işe girmediği, özellikle sınır boyundaki düzensiz ordu birliklerine katılmadığı için sıkıntı çekmiştir. Sonunda orduya girmiş, rütbesi de yükseldiği sırada Pugaçev ayaklanması çıkınca Abdülmennan isyancılara esir düşer. Daha sonra, Pugaçev taraftarlarının safına geçer. Ancak bir süre sonra tekrar çarın ordusuna katılarak, albay rütbesine kadar yükselir. Abdülmennan, maceralı hayatını şiirlerine de yansıtmıştır.
Toplumda büyük sosyal çalkantıların olması, millî mücadelenin güçlenmesiyle edebiyatı da yeni motifler girmiş ve edebiyatta iki temayül ortaya çıkmıştır. Edebiyat, âdeta sınıf mücadelelerinin tabii bir sahnesi hâline getirilmiştir. Bazı edipler, halkı çara ve onun siyasetine karşı mücadeleye çağırarak, mevcut ayaklanmaları teşvik etme yolunu seçerken, bazıları da edipler de, sosyal çarpıklıkların insanın bizzat kendi eksiklerinin kendileri tarafından giderilmesi yoluyla aşılabileceği üzerinde duruyorlardı. Feyzinnecat adlı eserin adı bilinmeyen müellifi başta olmak üzere Rahimkul Ebubekiroğlu, Abdürreşit İştiraki gibi ediplerle Abdülmennan da bu gruba girmektedir.
Abdülmennan Müslimoğlu’nun şiirlerinin toplandığı elyazma, Kazan’da A. İbrahimov Dil, Edebiyat ve Tarih Enstitüsü’nün arşivinde muhafaza edilmektedir.
İLGİLİ ÖYKÜLER
