Sabri Esat Siyavuşgil

Sabri Esat Siyavuşgil

(1907-6 Ekim 1968): Şair, yazar. İstanbul’da doğdu. Özel İstiklâl Lisesini bitirdi. İ.Ü. Hukuk Fakültesi son sınıf öğrencisi iken devlet bursuyla Fransa’ya gönderildi. Dijon ve Lyon üniversitelerinde felsefe ve psikoloji okudu (1932). Dönüşünde Gazi Terbiye Enstitüsüne felsefe hocası oldu. 1933 üniversite reformundan sonra İ.Ü. Edebiyat Fakültesine umumî psikoloji doçenti olarak tayin edildi (1933). 1942’de profesörlüğe yükseldi. 1943-1952 arasında Şehir Tiyatrolarında edebî heyet üyesiydi. İstanbul’da öldü. Kabri Zincirlikuyu Mezarlığındadır.

İlk şiirleri Güney ve Hayat dergilerinde çıktı (1927). Yeni Meşale topluluğuna katıldı. Topluluğun yayın organı Yedi Meşale kapanınca (1928) şiirlerini Muhit (1932-1933) ve Varlık (1935-1936) dergilerinde yayınladı. Sonra psikoloji, eğitim, folklor konularında araştırmalara yöneldi, çeviriler yaptı. Tan, Kültür ve Edebiyat, Ulus, Yeni Sabah, Yeni Haber gazetelerinde edebiyat yazıları ve günlük fıkralar yazdı.

Şiirleri: Yedi Meşale (Müşterek, 1928), Odalar ve Sofalar (1933). İncelemeleri: İstanbul’da Karagöz ve Karagöz’de İstanbul (1938), Psikoloji ve Terbiye Bahisleri (1940), Tanzimat’ın Fransız Efkâr-ı Umûmiyesinde Uyandırdığı Akisler (1940), Karagöz: Psiko-Sosyolojik Bir Deneme 1941; Fransızcası, 1951; İngilizcesi, 1955), Folklor ve Millî Hayat (Ayrıbasım, 1943), Roman ve Okuyucu (Ayrıbasım, 1944), L’ame Turque á Travers les Nouvelles (Hikâyeler Boyunca Türk Ruhu, Adnan Benk ile, 1953). Çevirileri: Bilgi ve Hata (E. Mach’tan, 1935), Yeni Terbiyenin Prensipleri (A. Malche’tan, 1939), Cyrano de Bergerac (E. Rostand’dan, 1942), Aktörlük Hakkında Aykırı Düşünceler (Diderot’dan, 1943), Değirmenimden Mektuplar (A. Daudet’den, 1943), Dr. O’Grady’nin Gevezelikleri (A. Maurois, 1943), Gil Blas de Santillane’ın Maceraları (Lesage’dan, 4 cilt, 1945-1946), Tiyatro ve Bizler (F. Strowsky, 1946), Ruy Blas (Wictor Hugo’dan, 1948), İki Başlı Kartal (Cocteau’dan, 1949), Un Point Sur la Carte (Sait Faik Abasıyanık’tan 31 hikâyeyi Fransızcaya çevirdi, Leiden, 1962), Mademe Bovary (G. Flubert’ten, Nurullah Ataç ile, 1967).