Nihat Sâmi Banarlı
(1907 - 13 Ağustos 1974): Yazar. İstanbul’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da yaptı. İstanbul Darulfünûnu Edebiyat Fakültesini ve Yüksek Öğretmen Okulunu bitirdi (1930). Edirne, Kabataş ve Galatasaray liselerinde, İstanbul Eğitim Enstitüsünde (1947-1967) ve İstanbul Yüksek Öğretmen Okulunda edebiyat öğretmenliği yaptı. Yahya Kemâl Enstitüsü ile Yahya Kemâl Müzesinin kurucusudur. İstanbul’da öldü.Hece ve aruzla şiirler, tiyatro eserleri, hikâyeler yayınladı. Hürriyet gazetesinde "Edebî Sohbetler" başlığı altında makaleler yazdı. Ülkü, Yahya Kemâl Enstitüsü Mecmuası (1959), Hayat Tarih Mecmuası, Meydan, Kubbealtı Akademi Mecmuası, Akşam, Yeni Sabah gibi dergi ve gazetelerde makaleleri çıktı.
Liseler için yazdığı edebiyat kitapları ve Resimli Türk Edebiyatı Tarihi adlı eserleriyle tanınır.
Romanı: Bir Güzelliğin Romanı (Hürriyet gazetesinde tefrika edildi). Oyunları: Kızıl Çağlayan (1933), Bir Yuvanın Şarkısı (Manzum millî piyesler, 1933), Sular Kararırken, Yabancı, Dumanlı Dağlar, Son Vazîfe, Bir Mâbed Yıkıldı, Istırap Yarışı. Edebiyat tarihi araştırmaları: Dâstân-ı Tevârih-i Mülûk-ı Âl-i Osman ve Cemşid-ü Hurşid Mesnevîsi (Ahmedî’nin Osmanlı tarihine dair manzum eserinin yayını, 1933), Başlangıçtan Tanzimat’a Kadar Türk Edebiyatı Tarihi (Hıfzı Tevfik Gönensay ile, 1944), Nâmık Kemâl ve Türk-Osmanlı Milliyetçiliği (1947), Resimli Türk Edebiyatı Tarihi (1948; 1975-1979). Diğer eserleri: Yahya Kemâl Yaşarken (1959), Yahya Kemâl’in Hâtıraları (1960), Türkçe’nin Sırları (1940), Metinlerle Edebî Bilgiler (1950), Şiir ve Edebiyat Sohbetleri (2 cilt, 1976, 1982; Edebiyat Sohbetleri, 2004), Metinlerle Türk Edebiyatı Tarihi I, II, III (1951-1954), Metinlerle Türk ve Batı Edebiyatı, I, II, III (1955-1960), Edebî Bilgiler (1940), Tarih ve Tasavvuf Sohbetleri (1984), Bir Dağdan Bir Dağa-Nihad Sâmi Banarlı’nın Kaleminden Yahya Kemâl (1984), Kültür Köprüsü-Süleyman Çelebi’den Mehmed Âkif’e (1985), Kitaplar ve Portreler- Mehmed Âkif’ten Günümüze (1985), Devlet ve Devlet Terbiyesi (1985), İstanbul’a Dâir (1986), Îman ve Yaşama Üslûbu (1986).
Yahya Kemâl’in eserlerini toplayıp 10 kitap hâlinde yayınladı.