Necati Cumalı

Necati Cumalı

(13 Ocak 1921 – 10 Ocak 2001): Şair, yazar. Florina’da (Yunanistan) doğdu. İzmir Erkek Muallim Mektebi orta kısmını ve İzmir Atatürk Lisesini bitirdi (1935). Önce İ. Ü. Hukuk Fakültesine girdi, sonra A.Ü. Hukuk Fakültesine geçti ve bu fakülteden mezun oldu (1941). Ankara’da Millî Eğitim Bakanlığı Yayın Müdürlüğünde, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünde çalıştı (1945-1949). Paris Basın Ataşeliğinde memurluk (1957-1958), İstanbul Radyosunda Redaktörlük (1959-1963) yaptı. İzmir ve Urla’da serbest avukat olarak çalıştı. Bir süre yurt dışında dolaştı. 1970’te İstanbul’a yerleşti. İstanbul’da öldü.

Yazıları ve şiirleri 1939’dan itibaren Ocak, Varlık, Servetifünûn-Uyanış, Küllük, Yeni İnsanlık, Ülkü, Ankara, Yücel, Seçilmiş Hikâyeler, Yenilik, Yeditepe gibi dergilerde çıktı.

Batı Anadolu köylüsü ve kasabalısının yaşama mücadelesini işlediği eserlerinde erotik unsurları ayrdıntılı tasvir etmiştir.

Şiirleri: Kızılçullu Yolu (1943), Harbe Gidenlerin Şarkıları (1945), Mayıs Ayı Notları (1947), Güzel Aydınlık (İlk üç kitabının toplu baskısı, 1954), İmbatla Gelen (1955), Güneş Çizgisi (1957), Yağmurlu Deniz (Son iki kitabının eklerle yeniden basımı, 1968), Başaklar Gebe (1970), Ceylan Ağıdı (1974), Aç Güneş (1980), Bozkırda Bir Atlı (1981), Yarasın Beyler (1982), Bütün Şiirleri I (1983), Aşklar ve Yalnızlıklar/Toplu Şiirler I (1985), Kısmeti Kapalı Geğnçlik/Toplu Şiirleri II (1986). Hikâyeleri: Yalnız Kadın (1955), Değişik Gözle (1956), Susuz Yaz (1962), Ay Büyürken Uyuyamam (1969), Makedonya 1900 (1976; Dilâ Hanım adıyla, 1978), Kente İnen Kaplanlar (1976), Revizyonist (1979), Yakub’un Koyunları (1979), Aylı Bıçak (1981; Uzun Bir Gece adıyla, 1991). Romanları: Tütün Zamanı (1959; 2. baskısı Zeliş adı ile, 1971), Yağmurlar ve Topraklar (1973), Acı Tütün (1974), Aşk da Gezer (1975), Üç Minik Serçem (1990), Viran Dağlar (1994). Oyunları: Boş Beşik (1949), Mine (1959), Nalınlar (1962), Derya Gülü (1963), Oyunlar I, II, III, IV, V, VI (I, II, III, IV, 1969; V, 1973; VI, 1977), Yaralı Geyik (1981), Dün Neredeydiniz (1983), Bir Sabah Gülerek Uyan (1985), Vatan Diye Diye (1990), Devetabanı (1992), Bağımsızlık ya da Ölüm (1993). Denemeleri: Niçin Aşk (1971), Senin İçin Ey Demokrasi (1976), Etiler Mektupları (1982), Niçin Af (1989), Şiddet Ruhu (1990), Ulus Olmak (1995). Günlükleri: Yeşil Bir At Sırtında (1990). Çocuk hikâyeleri: Üç Minik Serçin (1990). İncelemeleri: Muzaffer Tayyip Uslu: Şiirleri, Yazıları ve Kendisi İçin Yazılanlar (1956), Guilaume Apollinaire: Yaşamı, Sanatı ve Şiirleri (1986).