Mehmet Celâl

Mehmet Celâl

(1867 - 26 Ocak 1912): Şair. yazar. İstanbul’da doğdu. Kendi kendini yetiştirdi. Memurluk ve öğretmenlik yaptı, içkiye düşkünlüğü yüzünden perişan bir hayat yaşadı. İstanbul’da öldü.

İlk şiiri Gülşen mecmuasında çıktı. Türk edebiyatı tarihi üzerinde incelemeler yaptı, gazetelerde makaleler yazdı. Şiir, roman ve hikâye yayınladı. Şiirlerinde ince hisler, güzel hayaller vardır. Romanlarında üslûbu canlıdır. İrticalen şiir söylemekte mahir olduğu için "Şair-i zî-irtical" lâkabıyla anılmıştır.

Şiirleri: Adada Söylediklerim (1886), Gazellerim (1894), Elvah-ı Şairâne (1894), Zâde-i Şair (1895), Âsâr-ı Celâl (1894), Sürûd (1896). Roman ve hikâyeleri: Cemile (1886), Venüs, Zehra, Dehşet yahud Üç Mezar (1887), Bir Kadının Hayatı (1891), Elvah-ı Sevda (1891), Halâ Seviyor yahud İftirak (1891), Karlar Altında (1893), Bî-vefa (1894), Ak Saçlar (1895), Dâmenâlude (1898), Aşk-ı Mâsumâne (1900), İki Kız (1901), Küçük Gelin (1892), Kuş Dilinde (1910), Mükâfat, Mavi Sümbül, Oyun, Margirit, Vicdan Azabları, Teverrüm, Rene, İki Kanarya, Âşina-yı Nikâh. Diğer eserleri: Osmanlı Edebiyatı Nümuneleri (1894), İstiğrak yahud Nesirlerim (1887), Ahmed Rasim Bey (1900), Hüdavendigâr Gazi yahud Fetihler ve Kosova Sahrası (1891), Fatih Sultan Mehmed-i Sani yahud İstanbul’un Fethi (1891), Çelebi Sultan Mehmed yahud Müceddid-i Devlet (1892), Sevda Lügati, Şi’r-i Gaza.

M. Fatih Andı’nın incelemesi: Ara Nesil Şairi Mehmed Celâl (1995).