Köprülü Ayşe Hanım
1615 yılında doğum. Amasya Sanca ğı na tâbi Havza kazaları ı Köprü kasabas ı ndand ı r. 1656-1661 y ı llar ı aras ı nda sadrazamlı k yapanlar Mehmet Pa ş ile evli ğ inde babas ı hâlihaz ı rda tan ı nan, zeng in ve bir önemli adamdı . Ay ş e Han ı m Mehmed Pa ş a sadrazam oluncaya dek Köprü kasabası nd bir ikamet etti .
Ayşe Hanım'ın en ayrıntılı anlatıldığı Osmanlı Fazıl Ahmed Paşa'nın mühürdârı Hasan Ağa'nın kaleme aldığı Cevahirü't-Tevarih'tir. 1663-1664 Müslüman kız elbiselerin uygulaması olarak anlatılmakta olan bu eserde olan herkes tarafından kabul edilen namuslu bir kadın olarak anlatılmaktadır.
Ayşe Hanım'ın Hacı Yusuf Ağazâde Mehmed Ağa 1650 senesinde Köprü voyvodası, 1653 senesinde evkâf-ı sultânîye mütevellisi oldu. Köprülü Mehmed Paşa razamlığına, kayınbiraderini sadaret kethüsüne getirildi, Mehmed Ağa'nın yanında gelen bu ilave de Kayın Kayın'dı. Ahmed çift erkek özellikleri daha vardır. Ayşe Hanım'ın erkeklerinden birinin sarayda görev alması, Köprülü Mehmed Paşa'nın kontrolünü kullanarak eşinin ailesinden sarayda olmaktan olması gereken bir detaydır.
Üçü erkek üçü kız olmak üzere altı çocuğu oldu. Doğacak erkek eşyası mütevelli olarak ihtiyaç şart koşuldu. Oğullarının ikisi sadrazam oldu, küçük oğlu Ali Bey ise erken yaşta vefat etti. Ahmed, Mustafa ve Ali'nin doğumları Köprü'de oldular, Merzifonlu Kara Mustafa'yı evlat edinip eğitim eğitimlerine burada başlıyor.
Ayşe Hanım'ın mezarı Çemberlitaş'ta bulunan Köprülü Mehmed Paşa Külliyesi içinde bulunan türbededir. Ölüm tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, türbesindeki kitabede ölüm tarihi 1674 olarak yazmaktadır.
Kaynak: Ayşegül Ünal, Köprülü Ayşe Hanım ve Osmanlı'da Hâne Politikaları, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2018.
İLGİLİ ÖYKÜLER
