Kaygusuz Abdal
(? - 1444): Şair. Alâiye (Alanya)’de doğdu. Alâiye Sancak Beyi Hüsameddin Mahmud’un oğludur. Asıl adı Alâeddin Gaybî’dir. İyi bir öğrenim gördü. Genç yaşta Abdal Musa’ya derviş oldu. Şeyhi tarafından "Kaygusuz" lâkabı verilerek "Kaygusuz Abdal" diye anılageldi. 40 abdalla birlikte Mısır’a gitti; bir tekke inşa etti. Hicaz, Suriye ve Irak’ı dolaşarak Anadolu’ya geri döndü.Kaygusuz, şiirlerinde ilâhî aşkı, mutlak hakikati işledi. Hem aruz, hem hece vezniyle yazdı.Heceyle yazdığı şiirleri şathiye türündedir. Tasavvufun çeşitli yönlerini işlediği ve sade bir dille yazdığı nesirlerinde dile hâkim olduğu görülür.
Şiirleri: Divân (Dolapnâme ve Salnâme, 200 kadar şiiri yer alır. Şiirlerinin dörtte biri heceyledir. Ebdurrahman Güzel yayınladı, 1984), Gülistan (2204 beyit), Mesnevî-i Baba Kaygusuz (Toplam 1769 beyit), Gevhernâme (63 beyit), Minbernâme (29 beyit, A. Güzel, 1984). Nesirleri: Budalanâme (Prof. Dr. Bilâl Yücel yayınladı: ’Kaygusuz Abdâl’ın Budalanâme’si’, Türk Dili ve Edebiyatı Makaleleri, S. 2, Sivas 2003, s. 41-120), Vücudnâme, Kitabu Muğlata (Prof. Dr. Bilâl Yücel yayınladı: ’Kaygusuz Abdâl’ın Kitabu Muğlata’sı’, Türk Dili ve Edebiyatı Makaleleri, S. 3, Sivas 2003, s. 73-120). Şiir-nesir karışık: Dilguşâ (A. Güzel, 1987), Saraynâme (A. Güzel, 1989). Çevirisi: Risâle-i Kaygusuz Abdal.
Abdurrahman Güzel, Kaygusuz Abdal’ın hayatı ve eserleri üzerine çalıştı: Kaygusuz Abdal (1981), Kaygusuz Abdal’ın Mensur Eserleri (1983).
İLGİLİ ÖYKÜLER
