Kartal Tibet

Kartal Tibet

27 Mart 1939 tarihinde, Ankara’da doğdu. Öğretmen bir anne-babanın çocuğu idi. Henüz küçük yaşta iken Ankara Radyosu’nun Radyo Çocuk Kulübü’nde “Ayşe Abla” piyeslerinde rol aldı. Ardından Devlet Tiyatroları’ndaki yetişkin oyunlarında çocuk rollerinde sahneye çıktı. Okuduğu bir şiirle ilk, orta, lise ve üniversiteler arasında düzenlenen yarışmalarda Ankara birincisi oldu.

Ankara Kolejinden mezun oldu. Mezuniyetinin ardından önce beden eğitimi öğretmenliği yaptı, ardından hukuk fakültesinde öğrenim gördü ancak her iki mesleği de yapmak istemeyerek tiyatroya yöneldi. 

Tiyatro eğitimi almaya karar verdi ve 1960 yılında Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümünden mezun oldu. Aynı yıl Ankara Devlet Tiyatrosu’nda Mahir Canova’nın yönettiği “Caligula” oyununda başrolde oynadı. Bu oyundaki başarısının üzerine Devlet Tiyatrosu’ndan ayrılıp 1961’de Mahir Canova, Adalet Ağaoğlu, Çetin Köroğlu, Üner İlsever ile birlikte Ankara’nın ilk özel tiyatrosu Meydan Sahnesi’nin kuruluşunda yer aldı. Meydan Sahnesi’nde dört piyes yönetti, 20 oyunda rol aldı ve çeşitli oyunlarda yönetmenlik yaptı. 

1963 yılında Gündüz Sencer ile evlendi ve evliliğinden Kanat adında bir oğlu ile Kumru adında bir kızı oldu. Oyuncu Civan Canova’nın üvey babasıdır.

Suat Yalaz, 1960 yılında yarattığı çizgi roman karakteri “Karaoğlan”ı Kartal Tibet’e benzetti ve 1965 yılında sinemaya uyarlanacağı sırada Tibet’e, filmde rol almasını önerdi. Kartal Tibet, teklifi kabul ederek “Karaoğlan: Altay’dan Gelen Yiğit” (1965) adlı filmde başrolü üstlendi. 

Sezgin Burak’ın yarattığı Tarkan çizgi karakterini birbiri ardına çekilen “Tarkan” filmlerinde canlandırdı.

1976 yılında oyunculuğu bırakıp kamera arkasında çalışmaya başladı. “Süt Kardeşler” (1976), “Bizim Aile” (1975) ve “Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı” (1975) gibi filmlerde yönetmen yardımcısı idi. Yönetmenliğini yaptığı ilk film, 1976 yapımı “Tosun Paşa” filmi oldu. 

Başrolünde Kemal Sunal’ın oynadığı 20’nin üzerinde filmde yönetmenlik yaptı. Toplam 56 yapımı yönetti. Yönetmenliğe verdiği kıymeti şu sözleriyle belirtti: “Yönetmenlik, dramatik yapıyı anlayıp sahneyi halka en basit anlayacağı şekilde anlatabilmektir. Yani kamerayı çarpıtmak, oraya buraya koymak, birtakım oyunlarla farklı yönlere döndürmek, dolly kullanmak (kameranın ileri-geri, sağa ve sola doğru bir mekanizma aracılığıyla kaydırılması) gibi teknikleri kullanınca seyirci ‘Ne güzel film.’ demiyor. Bana göre sinemada bir numaralı önemli şey, hikâyenin doğru olmasıdır. Ne anlatıyorsun, nasıl anlatıyorsun? Yönetmen bunun için önemli. Halk; hikâye seyreder, konusu ne diye sorar.”

Gişe rekorları kıran filmlerin ardından 1990’larda televizyon döneminin başlamasıyla, çok sevilen “Süper Baba” (1993-1997), “Yasemince” (1997), “Emret Komutanım” (2005) ve “Ah Bir Zengin Olsam” (1999) adlı dizilerin yönetmenliğini üstlendi.

Uzun süre ara verse de Devlet Tiyatrosu’nda tiyatro yönetmeye başladı; İstanbul, Ankara, Trabzon, Adana, İzmir ve Bursa’da 10 oyun sahneye koydu.

1 Temmuz 2021 tarihinde vefat etti. 

300’ü aşkın film ve dizide rol aldı. Bazıları şunlardır:

Karaoğlan: Altay’dan Gelen Yiğit (1965)

Çalıkuşu (1966)

Fatih’in Fedaisi (1966)

Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (1967)

Sevemez Kimse Seni (1968)

Yumurcak (1969)

Çakırcalı Mehmet Efe (1969)

Tarkan: Viking Kanı (1971)

Karaoğlan Geliyor (1972)

Tarkan: Güçlü Kahraman (1973)

Süper Baba (televizyon dizisi, 1993)

Kartal Tibet: “Aynaya hiç bakmıyorum. Çünkü eski ‘ben’e hiç benzemiyorum. Televizyonlarda ve filmlerde görüyorum kendimi, ‘Bu ben miyim?’ diye düşünüyorum. Güneşte arkama dönüp yere bakıyorum; gölgem hâlâ benziyor, onunla avunuyorum.”