George Orson Welles

George Orson Welles

George Orson Welles, (1915-1985) ünlü ABD’li yönetmen.
George Orson Welles, 6 Mayıs 1915 yılında Kenosha Wisconsin - ABD’de doğdu. Welles iki yaşındayken yetişkin bir insan gibi konuşabiliyor, üç yaşında herşeyi okuyabiliyor, beş yaşında Shakespeare’in oyunlarını ezbere biliyor, vasisi tarafından kendisine hediye edilen kukla takımıyla Kral Lear’ı tek başına oynuyordu. 9 yaşındayken babasıyla çıktığı gezide dünyanın dörtte üçünü dolaşmış olan Welles bu arada resim yapmayı öğreniyor, ünlü büyücü Houdini’den illüzyon dersi alıyordu. 10 yaşında Wisconsin gazetelerinden birinde kendisinden; ’Karikatürcü, oyuncu, şair ve sadece on yaşında’ diye bahsediliyordu. 18 yaşındayken, okuduğu kolejdeki öğretmeni olan Roger Hill’le birlikte Shakespeare’in yazılmış bütün oyunlarını bir araya getiriyor ve Welles’in resimleriyle süslü olan ’Herkes için Shakespeare’ adındaki bu baskı özellikle Amerikan kolejlerinde büyük ilgi uyandırarak 90.000 satıyordu. Annesi o sadece dokuz yaşındayken, babası ise on beş yaşındayken öldü. Bir süre resim üzerine çalıştıktan sonra oyunculuk yapmaya başladı. Bu yıllarda evlendi. Bir süre radyoda da çalıştı. Sonra, 1938 yılındaki ünlü "Dünyalar Savaşı"nın radyo tiyatrosunda Amerikalıları dünyayı Marslıların istila ettiğine inandırdı. 1941’deki ilk filmi "Yurttaş Kane" ileride çok büyük ün yapacak olmasına rağmen, o sıralar Welles’e yüklüce bir para kaybettirdi. Daha bu ilk filmiyle, Welles o zamana kadar ki sinema gelişimine yepyeni bir yön vermiş ve yenilikler getirmiştir. Özellikle, sinemanın anlatım potansiyelini ve yollarını farklı bir kompozisyonda kullandığı için bu film önemliydi. Bu nedenlerden ki, "Yurttaş Kane" filmi birçokları tarafından "bugüne kadar yapılmış en iyi film" payesini almıştır. Ayrıca, bu ilk filminde oyuncu olarak da bulunmuş ve performansıyla da beğeni toplamıştır. Yine de, Orson Welles, Hollywood’da tutulmadığı için Avrupa’ya gitmiştir. Her ne kadar sonraki filmleri de Amerika söz konusu olduğunda pek başarılı olamamış olsalar da, en azından ticari açıdan, özellikle Avrupa’da çok tutulmuş ve birçok ödül aldı. 10 Ekim 1985’te Los Angeles’te meslektaşı Yul Brynner ile aynı günde vefat etti.Mezarı ise İspanya’nın Endülüs Özerk Bölgesi’nde bulunan küçük bir yerleşim birimi olan Ronda’dadır.