Besim Atalay

Besim Atalay

1882 yılında Uşak’ta doğdu. Medrese tahsili gördü. İzmir’de yayınlanan Ahenk gazetesinde ilk şiirleri çıktı. 1906’da İstanbul’a geldi. Şehzade Camiinde Hacı Ahmed Efendiden icazet aldı (1909). Bu arada İstanbul Darulmuallimînini bitirdi. Konya, Trabzon, Ankara ve İçel’de öğretmenlik yaptı. Millî Mücadeleyi destekleyen faaliyetlere katıldı. Milletvekilliğinde bulundu. A. Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ve Polis Enstitüsünde Farsça okuttu.

Besim Atalay Türkçe konusunda çalışmalar yaptı. Sadeleşmenin en ateşli taraftarı idi. Divanü Lügati’t-Türk’ü yayına hazırladı. 7 Kasım 1965 tarihinde vefat etti.

Eserleri: Türk Zaferine Armağan: Hilafet, Saltanat ve Cumhuriyet Hakkında (1923), Maraş Tarihi ve Coğrafyası (1923), Bektaşilik ve Edebiyatı (1924), Müslümanlara Öğütler (1926), Türk Dili Kuralları (1931), Türk Büyükleri veya Türk Adları (2. bs., 1935), Suna ile Çoban Hikâyesi (1939), Baş Belâları (Oyun, 1926), Cönk (Manzum hikâyeler, 1931), Türkçemizde men-man (1940), Türk Dilinde Ekler ve Kökler Üzerine Bir Deneme (1941), Kaşgarlı Mahmud-Divanü Lügati’t-Türk (Çeviri, dizin, tıpkıbasım, 5 cilt, 1941-1943), Et-Tuhfetü’z-Zekiyye fi’l-Lügati’t-Türkiyye (Çeviri, 1945), Türkçe Kelime Yapma Yolları (1946), Müyessiretü’l-Ulûm (Tıpkıbasım, 1946), Es-Şüzuru’z-Zehebiyye ve’l-Kitabu’l-Ahmediyye fi’l-Lügati’t-Türkiyye (1949), Senglah, Lügat-i Nevâî (1950), Tanrı Kitabı (Kur’ân Tercümesi, 1965), Türk Dilinde Ana Kelimeler veya Türkçe Türetme Sözlüğü (1967), Çeşitli Halk Fıkraları ve Deyimleri (1968), Abuşka Lügati veya Çağatay Sözlüğü (1970).