Bayburtlu Zihni

Bayburtlu Zihni

(1800? - 1859): Halk şairi. Bayburt’ta doğdu. Asıl adı Mehmet Emin’dir. Erzurum ve Trabzon medreselerinde okudu. 1815’te İstanbul’a geldi. Devlet büyüklerine kasideler sundu. 1826’da memletine döndü. 1828’de Rus işgalinin acılarını yaşadı ve felâket günlerine dair hüzünlü şiirler söyledi. 1834’te hacca gitti. Dönüşünde Mısır’a uğradı. Buradan İstanbul’a geldi ve Abdülmecid’e cülûsiye sundu. Akdağ ve Erzurum’da devlet memurluğu yaptı. 1844’te Akkâ’ya giden donanmada Reşid Paşa’nın divan kâtibi olarak yer aldı. İstanbul’da bir süre kalan Bayburtlu Zihnî Hopa, Karaağaç, Erzurum ve Erzincan’da devlet hizmeti gördü (1847-1851). Bayburt’a döndü, sonra Trabzon’a gitti. Dört yıl burada kaldı. Bayburt’a giderken yolda hastalanarak Holansa köyünde öldü.

Bayburtlu Zihnî en çok Divan Edebiyatı tarzında şiirler yazmakla beraber, asıl ününü âşık tarzında hece vezniyle yazdığı birkaç şiiriyle sağlamıştır. "Vardım ki yurdundan ayağ göçürmüş" mısraı ile başlayan şiiri çok meşhurdur. Bu şiirini işgal sonrasında Bayburt’ta gördüğü hazin manzara karşısında yazmıştır. Divan’ı kaside, na’t, gazel ve tahmislerden meydana gelir. Divan-ı Zihnî adıyla oğlu Ahmed Kehavî Efendi tarafından bastırılmıştır (1876). Ayrıca Sergüzeştnâme adıyla bir mesnevîsi daha bulunmaktadır. Saim Sakaoğlu Kitab-ı Hikâye-i Garibe’sini yayına hazırladı (1993).

Hakkında Ziyaeddin Fahri [Fındıkoğlu] bir kitap yayınladı: Bayburtlu Zihnî (1928).