Andre Gide

1869 yılında Fransa’da doğdu. Babası Protestan bir köylüyken annesi tam bir Katolik’ti. Sekiz yaşındayken Paris’teki Alsace Okuluna gönderildi. Öğrenim hayatı, sık sık hastalandığı için kesintiye uğradı. İki sene sonra Paris Üniversitesinde hukuk profesörlüğü yapan babasını kaybetti. Babasının ölümü üzerine Gide, tek gayesi oğlunu iyi yetiştirmek olan annesinin katı otoritesi altında büyüdü. Eve kapatıldı, özel öğretmenler ve annesinin mürebbiyesi tarafından eğitildi.

Henüz on üç yaşındayken hayatını tümüyle değiştirecek duygusal bir olay yaşadı. Bir akraba ziyareti sırasında kuzenini diz çöküp dua ederken gördü. Gide, kuzenine âşık oldu ve hayatı boyunca tutunacağı şeyi bulduğunu düşündü. Yıllar sonra bu sahne, Dar Kapı isimli yapıtının ana hatlarını oluşturdu ve Tohum Ölmezse adlı eserinin de otobiyografi kısmında yer aldı. Daha önce kendisini istememiş olan kuzeni ile evlendi ve La Roque Belediye Başkanı seçildi. Yirmi yedi yaşında olan yazar, Fransa’nın en genç belediye başkanıydı. Bu görevini ifa ederken Dünya Nimetleri adlı eserini yazdı. İlk yayımlandığı yıllarda başarısız olan eser, sonraki yıllarda André’nin şaheserlerinden sayıldı.

Yazın hayatına 1891’de yayımladığı André Walter’in Defterleri ve Narkissos Üzerine İnceleme ile başladı ve bunları Yeni Nimetler adlı eseri izledi. En önemli eserlerinden biri olan Ayrı Yol’u ise 1902’de yayımladı.

Gide’in toplumsal ve bireysel ahlaka önem veren tutumu, üslubundaki açıklık ve duruluk gibi birçok özelliği Fransız edebiyatının ustaları arasında yer almasını sağladı. Yazar, karmaşık düşüncelere sahipti ve tüm bu düşüncelerin verdiği endişeleri eserlerine de yansıttı. Oldukça duygusal bir roman olan Pastoral Senfoni’nin yayımlanmasını, en iyi eseri olarak anılan Kalpazanlar izledi. Daha sonra kaleme aldığı kitaplarında toplum sorunlarını işledi. Her türlü ön yargıdan uzaklaşıp kalıplaşmış inanç ve düşünce sistemlerine körü körüne bağlanmaktan kaçınmayı önerdi. 1947’de Oxford Üniversitesi tarafından “edebiyat doktoru” unvanı aldı. Aynı sene içerisinde Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü.

19 Şubat 1951 tarihinde öldü.

Eserleri:

ROMAN VE HİKAYELERİ

Andre Walter Günlükleri –1891

Urien'in Yolculuğu – 1893

Bataklık – 1895

Hac - 1896

Kötü Bağlanmış Prometheus

Ahlaksız- 1902

Müsrif Oğulun Dönüşü – 1907

Dar Kapı – 1909

Isabelle – 1911

Vatikan Zindanları – 1914

Pastoral Senfoni – 1919

Kalpazanlar – 1925

Kadınlar Okulu – 1929

Robert – 1930

Geneviève – 1936

ŞİİRLERİ

André Walter’ın Şiirleri – 1892

Aşk Girişimi veya Boş Arzunun İncelemesi – 1893

Dünya Nimetleri – 1897

Lirik Sunuş – 1913

Yeni Nimetler – 1935

OTOBİYOGRAFİ

Ölürse – 1926

Madeleine – 1951

Günlük 1889–1949

Öyle Olsun... – 1952

GEZİ YAZILARI

Amintas –Kuzey Afrika Günlüğü – 1906

Türkiye Seyahati – 1914

Kongo Seyahati – 1927

Çad’dan Dönüş – 1928

FELSEFİ VE DİNİ ESERLERİ

Corydon – Sapık Sevgi  -1920

Önyargısız Bir Zihin – 1929

EDEBİYAT, SANAT VE MÜZİK ELEŞTİRİLERİ

Narkissos Üzerine İnceleme – 1891

Edebiyat Üzerine Düşünceler – 1897

Angèle’ye Mektuplar – 1900

Edebiyatın Etkisi – 1900

Sanatın Sınırları – 1901

Halkın Önemi – 1903

Dostoyevski- 1923

Kalpazanın Günlüğü – 1926

Montaigne Üzerine Deneme– 1929

Henri Michaux’yu Keşfetmek – 1941

Paul Valéry – 1947

Chopin Üzerine Notlar-1948

Fransız Şiirleri Antolojisi-  1949