Ahmet Resmi
Türk devlet adamı ve tarihçisi Resmo, Girit de 1700 yılında doğdu. Öğrenimini tamamlamak için İstanbul’a gelip (1733), hacegân sınıfına giren Ahmet Resmi (ResmoluAhmetde denir), Koca Ragıb Paşa’nın sadrazamlığında Nemçe elçiliğine getirilerek Viyana’ya gönderildi (1757). Dönüşünde, maliye tezkireciliği (1758), Anadolu muhasebeciliği yapıp (1762), elçi olarak Prusya kralı Büyük Friedrich’in yanına yollandı (Berlin’e gönderilen ilk Türk elçisidir). Kaynarca Antlaşması görüşmelerine (1774) baş murahhas olarak atanıp, iki gün içinde antlaşmayı imzaladı; ama ordu İstanbul’a döndükten sonra görevden alındı.
Ahmet Resmi’nin 1769-1774 Rus savaşıyla ilgili tarihi, yazarın gözlemlerine dayanması ve savaşa yönetici olarak katılan birinin görüşlerini kapsaması nedeniyle ilginçtir. Sefaretnameleriyse (özellikle Prusya Sefaretnamesi), görülen yerlerin betimlemesi, olayların anlatımı dışında, o ulusların toplumsal, ekonomik ve siyasal durumları üstüne bilgi verilmesi açısından önem taşır.
Başlıca yapıtları: Viyana Sefaretnamesi(1886), Sefaretname-i Ahmet Resmi (Prusya [Berlin] Sefaretnamesi, 1886), Hulâsat ül-İtibar (Rus savaşını konu alan tarihi, 1869-1889), Hadikât ür-Rüesa (Kanuni döneminden başlayarak 66 reisülküttabın biyografisi; Süleyman Faik adlı birisinin 1833’e kadar getirdiği zeyliyle birlikte, sefinet ür-Rüesa adıyla basıldı, 1852), Hamiletül-Kübera (1595’ten 1751 ’e kadar 39 kızlarağasının biyografisi. Bütünü basılamamıştır. Kitaptaki bilginin önemli bir bölümü Mehmet Ali Ayni’nin Milliyetçilik adlı kitabındadır), Alay Beyizade’nin aynı adlı yapıtına zeyl olan ve ölen ünlü erkeklerle kadınların adlarının bir listesini de kapsayan Vefayât-ı İslâmiye (basılmamıştır), Coğrafya’yı Cedid (Türkçe coğrafya kitabı, basılmamıştır), Attar Tercümesi (basılmamıştır).
İstanbul da 1783 yılında öldü.
