Abidullah Odabaş
Abibullah Odabaş -1881 yılında Kırım’ın Aluşta bölgesi Körbek köyünde doğdu. Çocukluğunda yerli mektepte okudu. Eğitimi sırasında dine fazlaca yönelmişti. 1910 senesinde hacı olmak için Mekke’ye giden A.Odabaş, döndüğünde İstanbul’da kalıp üniversitelerin birisinde okumaya başladı. Okuduğu yıllarda siyasi meselelere iştirak ederek, "Kırım Talebe Cemiyeti"ne katıldı. O yıllarda İstanbul’da bu cemiyetten başka Kırımlılar tarafından kurulan "VATAN" adlı bir başka cemiyet daha bulunmaktaydı. İşte bu cemiyetlerin yardımı ile H. Odabaş 1911 yılında "Altın Yarık" isimli şiir kitabını neşretti. 1913 yılında basılan "Genç Tatar Yazıları" isimli kitapta ise onun "Zavallı Tayım" adlı kinayeli şiiri basıldı. B. Çobanzâde’nin söylediğine göre, bu şiirde güzel huylu ve kabiliyetli bir tayın uzun müddet öküzler arasında kalması sonucunda "öküzleşmesi"ni anlatılır.
A. Odabaş, 1917 senesinde Kırıma döndükten sonra, edebî eserler ile beraber, Kırım Tatar edebî dilinin canlandırılmasına hizmet etti. 1918 yılının 23 Ağustos’unda çıkan "Millet" gazetesinde onun "Hangi Dil" isimli yazısı basıldı.
1920 yılında, Vrangel döneminde, A. Odabaş Akmescid’de "Yeşil Ada" dergisini çıkarmaya baş ladı. Söylendiğine göre, bu derginin sadece dört-beş sayısı çıkmıştır.
1921 yılında neşredilen "Bilgi" dergisinin ku rucusu da A. Odabaş’dır. Bu dergide dil meselesine çok önem verir ve tanınmış Hamdi Giraybay’in "Tuvğan Tilim" adlı eseri yayımlandı.
Bunlardan başka 1920 senesinde gazete ve dergilerde makaleleri basıldı: Kınm-Tatarlarında Teatro Meselesi, "Yeni Dünya" 1923; Mekteplerimizde Amlâ ve Harf Meselesi, "Okuv İşleri" 1925 (23 s.); Kırım Pedagojik Enstitüsü, "Yeni Dünya" 1928.
Tahminen 1920 yılının ortalarında A. Odabaş Kırım Cumhuriyeti Eğitim bakanlığında ilmî sek reter olarak atandı.
Fakat Stalin’in başlattığı aydınları yok etme kampanyası neticesinde 1928’de A.Odabaş GPU ajanları tarafından hapsedilir. Moskova’da "Butırka" hapishanesinde yatan A.Odabaş ailesi ile en son 1934 yılında görüşmüşür.
Eserleri:
"Altın Yarık" (Hikâye) İstanbul; "Unutmayacak" (Hikâye) Akmescid-1923 (21 s.); "Türk-Tatar Tili" (İlkokulların 4. ve 5. sınıfları için okul kitabı.) Akmescid-1923 (68 s.); "Okul Kitabı" (Tatar ilkokullarının 3. sınıfları için) Akmescid-1924; "Rukovodstvo dlya obuçeniya Krımsko-tatarskogo yazıka" (İ. Kaya ile birlikte) Akmescid-1924 (108 s.); "Kırım-Tatar Bala Türküleri" Akmescid-1926
