Celâlzâde Mustafa Çelebi

Celâlzâde Mustafa Çelebi

(Koca Nişancı) (?-1567): Tarih yazarı, şair. Tosya’da doğdu. Tosya’da ve İstanbul’da okudu. 1516’da Pîrî Paşa’nın divan kâtibi oldu. İbrahim Paşa ile Mısır’a gitti. 1525’te reisülküttaplığa getirildi. 1534’te nişancı oldu. Bu vazifede 23 yıl kaldı. 1557’de müteferrikabaşılıkla emekliğe ayrıldı. 1566’da Kanunî’nin Zigetvar seferi sırasında tekrar nişancılığa getirildi ve ölünceye kadar bu görevini sürdürdü. İstanbul’da öldü.

Nişanî mahlâsını kullanan Mustafa Çelebi’nin Divan’ı ve Münşeat’ı vardır. Asıl önemli eseri Tabakâtü’l-Memâlik ve Derecâtü’l-Mesâlik’tir. 1555 yılına kadar geçen olayları içine alır. Kanunî devrinin savaşları ve devlet teşkilâtı hakkında önemli bir kaynaktır. Nişancı Mustafa Çelebi şiirler ve tasvirlerle süslediği eserini ağır bir üslûpla kaleme almıştır. Diğer eserleri: Selimnâme (Yavuz Selim’in savaşlarını anlatır; Ahmet Uğur, müşterek yayınladı, 1990), Mevâhibü’l-Hallâk fî Merâtibi’l-Ahlâk (Enîsü’s-Selatîn ve Celîsü’l-Havakîn adlarıyla da tanınır), Delâilü’n-Nübüvveti’l-Muhammedî Şemâilü’l-Fütüvveti’l-Ahmedî (Muînü’l-Miskîn’in Meâricü’n-Nübüvve fî Medârici’l-Fütüvve’sinin tercümesi), Cevâhirü’l-Ahbâr fî Hasayili’l-Ahyâr (Ebû Hafs Ömer bin İbrahim el-Ensarî’nin Zehrü’l-Kimam’ının tercümesi).